Ẩm thực trong các bộ truyện manga: Hơn cả một món ăn, đó là nét tinh tế trong văn hóa Nhật Bản
Ẩm thực Nhật Bản từ lâu đã nổi tiếng trên toàn thế giới bởi sự tinh tế, thanh nhã và giàu tính nghệ thuật trong cách chế biến, trình bày. Thế nhưng, điều thú vị hơn cả chính là việc nó được thể hiện qua manga, một “đặc sản văn hóa” giải trí của người Nhật. Ẩm thực trong manga không đơn thuần là yếu tố phụ họa cho câu chuyện mà được nâng tầm thành một phương diện văn hóa, truyền tải thông điệp và khắc họa tâm hồn. Mỗi món ăn khi bước vào manga đều mang trong mình cả một nền văn hóa, một màu sắc riêng.
1. Ẩm thực – Một phương diện văn hóa trong manga
Ẩm thực trong nhiều tác phẩm manga không chỉ xuất hiện thoáng qua như một chi tiết minh họa. Nó trở thành một phương diện văn hóa trong manga, khắc họa tính cách, tâm trạng và các mối quan hệ giữa các nhân vật, để họ bộc lộ cảm xúc. Trong manga, mỗi món ăn đều chở theo những khía cạnh khác nhau trong văn hóa và thể hiện đời sống nội tâm của người Nhật.
Ẩm thực trong manga Nhật Bản là phương tiện biểu thị văn hóa
Một bát mì ramen trong bộ manga Naruto không chỉ là món ăn khoái khẩu mà còn đại diện cho sự ấm áp, tình thân và những khoảnh khắc bình yên trong cuộc đời đầy vất vả và phiêu lưu của cậu bé mồ côi. Hay trong Shokugeki no Soma (Vua bếp Soma), tác giả đã biến ẩm thực trở thành đấu trường, nơi mà mỗi món ăn đều là sự kết tinh của sáng tạo, cá tính và tinh thần chiến thắng.
Ẩm thực Nhật Bản trong manga thực sự vượt lên vai trò phụ trợ và trở thành phương tiện truyền tải những thông điệp ý nghĩa, thay lời muốn nói của các nhân vật. Đồng thời gắn kết con người và thể hiện bản sắc văn hóa Nhật Bản trong từng trang truyện.
Đọc thêm: Văn hóa ‘Isekai’ trong anime: Một sự cứu rỗi cho con người hay chỉ là ảo mộng thoát ly hiện thực?
2. Sự tinh tế của nền văn hóa ẩm thực Nhật Bản qua từng bữa ăn trong manga
Nếu là một fan lâu năm của các bộ truyện manga Nhật Bản, bạn có thể thấy rằng, các tác giả rất chú trọng miêu tả chi tiết các bữa ăn đời thường. Điều này không phải ngẫu nhiên mà nó bắt nguồn từ triết lý sống ichigo ichie trân trọng từng khoảnh khắc và từng lần gặp gỡ trong đời mỗi con người.
Người Nhật không chỉ coi bữa ăn là để no bụng mà còn là nghi lễ để nói lời biết ơn với người nấu, với thiên nhiên và cả những người cùng chia sẻ bữa ăn với họ. Trong bộ My Neighbor Totoro của Ghibli, cảnh chị em Satsuki và Mei cùng ăn cơm với cha mang đến một cảm giác gần gũi và ấm áp cực kỳ.
Món ăn trong manga Nhật Bản không chỉ ngon mắt mà còn mang lại sự ấm áp
Ẩm thực trong những bữa ăn thường ngày của người Nhật không quá cầu kỳ, chỉ là những món ăn đơn giản như cơm, rau, cá, súp. Thế nhưng, qua từng nét vẽ tinh tế của các tác giả manga, ẩm thực trở thành biểu tượng của mái ấm gia đình, của ký ức tuổi thơ trong sáng, sống động trong suy nghĩ của nhân vật.
Hay trong bộ truyện One Piece, những bữa tiệc trên tàu luôn là những khoảnh khắc để các thành viên băng Mũ Rơm gắn kết với nhau. Đầu bếp Sanji của nhóm nấu ăn để duy trì sức mạnh đồng đội nhưng cũng đồng thời chăm lo tinh thần và đem lại cảm giác ấm áp của một gia đình cho các thành viên. Đó chính là tinh thần văn hóa của người Nhật trong mỗi bữa ăn – Sự kết nối, quan tâm và yêu thương.
Đọc thêm: Tầm ảnh hưởng của tác giả Fujiko F. Fujio trong văn hóa manga Nhật Bản với bộ truyện Doraemon
3. Khi ẩm thực là cầu nối các thành viên trong gia đình và cộng đồng
Ẩm thực trong manga giữ vai trò như một chất keo kết dính cảm xúc giữa các nhân vật với nhau, dù là trong gia đình hay trong tập thể. Amaama to Inazuma chính là một ví dụ điển hình về câu chuyện người cha trẻ cùng cô con gái nhỏ vượt qua nỗi đau mất vợ bằng cách học nấu ăn. Mỗi bữa cơm đến, họ cùng nhau chuẩn bị những món ăn ngon lành. Chính những bữa cơm đó là phương thuốc chữa lành tinh thần và tâm hồn của họ sau mất mát.
Những món ăn “chữa lành” trong manga Nhật Bản
Hay ở những tác phẩm có yếu tố hành động như Attack on Titan, ẩm thực có vai trò như một biểu tượng của niềm tin. Những binh sĩ thưởng thức thịt nướng sau bao ngày chiến đấu khốc liệt chính là khoảnh khắc xúc động nhất trong bộ truyện đầy phân cảnh rùng rợn, căng thẳng.
Có thể thấy rằng, ẩm thực thay thế cho hàng ngàn lời nói, giúp con người ta xích lại gần nhau hơn, cùng chia sẻ. Nó cũng gợi lên một ước mơ giản dị về cuộc sống bình thường, mọi người có thể cùng ngồi lại ăn uống thay vì phải chiến đấu sinh tồn khắc nghiệt. Rõ ràng, ẩm thực trong manga là hội tụ của những cảm xúc đa dạng, của ước mơ, sự gắn kết và khát vọng hạnh phúc.
Đọc ngay: Top 7 bộ truyện manga lãng mạn nhất từ xứ sở mặt trời không thể bỏ lỡ
4. Khi ẩm thực Nhật Bản được manga quảng bá ra thế giới
Qua manga Nhật Bản, nhiều người dù chưa đi du lịch Nhật Bản cũng biết được những món ăn đặc trưng của đất nước này như ramen, sushi, takoyaki hay matcha. Những phân cảnh ăn uống ngon lành trong các bộ truyện manga đã khơi dậy sự tò mò khiến nhiều độc giả quốc tế khi tới du lịch tại Nhật mong muốn được trải nghiệm.
Điều này cho thấy, ẩm thực Nhật Bản đã được manga quảng bá thành công ra thế giới. Những hình ảnh trực quan và sinh động được manga ghi lại đã đưa ẩm thực Nhật Bản tới với hàng triệu độc giả toàn cầu. Từ đó đưa Washoku (ẩm thực Nhật Bản) trở thành di sản văn hóa phi vật thể được UNESCO ghi nhận năm 2013.
Kết bài
Ẩm thực trong manga Nhật Bản là phương tiện thể hiện văn hóa, là cầu nối cảm xúc và gắn kết con người. Manga đã đưa ẩm thực Nhật vươn ra thế giới, để các độc giả không chỉ được “nếm hương vị” bằng mắt mà còn được thưởng thức nó bằng cả trái tim. Có lẽ, đây là lý do vì sao ẩm thực Nhật dù là trong đời thực hay manga vẫn luôn có sức hút mạnh mẽ và trở thành một phần biểu tượng văn hóa Nhật.